YEREL BASIN BİRLİĞİ DERNEĞİ ANA TÜZÜĞÜ

YEREL BASIN BİRLİĞİ DERNEĞİ

ANA TÜZÜĞÜ YENİ

DERNEĞİN ADI VE MERKEZİ

MADE 1: Derneğin adı: Yerel Basın Birliği Derneği, “Yerel Basın Mensuplarını, Yayın Organlarını, Koruma, Birlik ve Dayanışma Projesidir.” Merkezi İstanbul’dur. Kısa adı (YBBD) dir.

GENEL MERKEZ

Derneğin genel merkezi İstanbul’dadır. Genel merkezin ilden ile nakline dernek genel kurulu, temsilcilikler açılmasına ise yönetim kurulu yetkilidir.

ADRES: Büyükşehir Mah. Bahçeli Sok. A-16 / B- Blok Daire 1 Beylikdüzü / İstanbul

DERNEĞİN AMBLEMİ

MADDE 2: Derneğin amblemi yönetim kurulunca belirlenecektir.

DERNEĞİN AMACI

MADDE 3: T.C. Anayasası, Demokrasi ve İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi çerçevesinde düşünce ve basın özgürlüğünün, Türkiye’de tam olarak gerçekleşmesi, Haber alma hakkının hiçbir baskı ve sınırlama olmaksızın kullanılabilmesi, gazete, dergi, radyo, televizyon gibi yazılı, işitsel, görsel ve elektronik iletişim ve internet alanlarını kapsayan gazetecilik mesleğini; mesleğin geleneklerini, ahlak ilkelerini korumak; yayın organlarının sahipleri ve çalışanlarının mesleki hak ve çıkarlarının korunması için çalışmak, üyelerinin kültürel gelişmesine, ekonomik ve sosyal refah düzeyinin yükselmesine katkıda bulunmak.

Baskı ve haksızlıklara uğrayan üyelerin hukuksal yollardan yapacağı mücadelelerde destek olmak. Gazete sahipleri ve çalışanlarının düşünce ve şekil itibarı ile yadırganması ve engellenmesinin önüne geçmek. Sağlık ve güvenliğinin sağlanması, ekonomik çıkarların korunması, eğitilme, temsil edilme, bilgilendirme, sağlıklı bir çevreye sahip olma hakkı olarak belirlenmiş bulunan, Basın- Yayın organları, sahip ve çalışanlarının haklarını toplumda ve ilgili kanunlarda aranması, tanınması, bu hakların kullanılmasının sağlanması, hak ihlalleri karşısında üyelerini koruyabilecek girişimlerde bulunmak ve desteklenmelerini sağlamak.

Herkesin bilgi edinme, halkın doğru haber alma ve gerçekleri öğrenme hakkını, iletişim, düşünce açıklama, eleştiri, yorum hakkı ile ifade ve basın özgürlüğünü savunmak. Gazetecileri meslekleri içinde maddi ve manevi yönleriyle geliştirmek, ilerletmek, korumak ve yüceltmek, Fiziksel engelli kişilerin topluma kazandırılabilmeleri için eğitimlerini geliştirici çeşitli beceriler kazandırıcı Kurslar, seminer, konferans, panel gibi eğitim çalışmaları düzenlemek, Yerel basının gelişimini sağlamak amacıyla Türkiye genelinde şube temsilcilikler kurmak. Yerel Basın Birliği Derneği (YBBD) ’nin esas amacıdır.

DERNEĞİN FAALİYET ALANI

MADDE 4: Yerel Basın Birliği Derneği, Yerel Basın Mensuplarını, Yayın Organlarını, Koruma, Birlik ve Dayanışma Projesi amacını gerçekleştirmek için su çalışmaları yapar;

1- Gazetecilik mesleğini temsil etmek. Mesleğin gerektirdiği hak ve hürriyetlerin korunması ve geliştirilmesi için yasama ve yürütme organlarıyla, resmi ve özel kurumlar ve kuruluşlar karşısında üyelerini temsil eder ve iş birliği yapar.

2- Gazete sahipleri ve çalışanlarının yasalar ve uluslararası anlaşmalarla elde edilmiş haklarını korumak ve geliştirmek için yasalar çerçevesinde mücadele etmek.

3- Mesleki uğraşlarda karşılaşılan güçlükleri ve sorunları incelemek, çözüm yolları üretmek, bu konuda görevli kuruluşlarla ilişkide bulunmak.

4- Meslek alanında dayanışmayı güçlendirmek, üyelerin çalışma geliştirmek için çalışmalar yürütmek Üyelerine sosyal ve kültürel yardımda bulunmak.

5- Yurtiçinde ve yurt dışında yapılan gerekli mesleki toplantılara katılmak. Yurt içinde ve yurt dışında mesleki alanlarda araştırmalar yaparak, Yerel gazeteciliğin gelişimine katkıda bulunmak. Dernekler Yasası’na uygun olarak uluslar arası meslek kuruluşları ile ilişkiler sağlamak, üyelerini temsil etmek. Yurtiçinde ve dışında yapılacak gezilerde üyelerine gerekli kolaylığı sağlamak, bu amaçla ilgili kuruluşlarla ilişki kurmak ve işbirliği yapmak.

6- YBBD üyeleri arasında mesleki dayanışmayı sağlamak. Derneğe ve üyelerine gelir sağlamak amacıyla bağımsız olarak habercilik, reklâmcılık vb. çalışmaları yapabilir. Tesis ve matbaa kurabilir. Kurulu olanlara ortak olabilir. Kiralayabilir. Kurduğu tesisleri kiraya verebilir. Derneğe gelir getirmek amacıyla her alanda ticari, sanayi, iktisadi işletmeler yapabilir ve yaptırabilir.

7- Derneğin amacı doğrultusunda gerekli yayınları yapmak, gazete, dergi, bülten, elektronik yayınlar, internet yayıncılığı vb. yayın birimleri oluşturmak, açık oturum panel ve benzeri toplantılar düzenlemek.

8- Üyelerinin sağlık sorunlarının çözümüne çalışmak, sağlık ve dinlenme tesisleri kurmak yada kiralamak. Kurduğu tesisleri kiraya vermek veya işletmeye vermek.

9- Mesleğe yeni başlayan stajyer gazetecilerin yetişmelerine katkıda bulunmak, karşılaştıkları sorunları çözmek, iş bulmalarına yardımcı olmak.

10- Gazetecileri ve yerel basın mensuplarını, başarılı çalışmalara teşvik etmek, yarışmalar, paneller vb. etkinlikler düzenlemek, başarılı gazetecileri ödüllendirmek.

11- Yerel Basın Birliği Derneği ( YBBD ) Türkiye ve Dünyanın her yerinde Temsilcilik verebilir, Şube açabilir, federasyon ve vakıf kurabilir yada aynı alanda faaliyet, gösteren federasyonlara ve vakıflara üye olabilir. Aynı meslek veya diğer meslek gurupları, hemşeri dernekleri, sosyal yardımlaşma ve dayanışma dernekleri, kültür ve spor dernekleri, kamu dernekleri, çevre dernekleri vb. dernekler ile iş birliği yapabilir. Platform, Birlik ve federasyon kurabilir, kurlu olanlara üye olabilir

12- İlgili kurumlara, yada kişilere aynı ve nakdi yardım yapabilir, alabilir. Gelir elde etmek amacıyla sosyal ve kültürel etkinliklerini de, gerçekleştirebilmek amacıyla lokal, sosyal tesis, çay bahçesi, büfe, market, park ve otopark vb. gibi işletmeler açabilir. Üyelerine yardımlar sağlamak, Yönetim Kurulunun yapacağı yönetmeliklere göre üyelerini bu yardımlardan yararlandırmak. Üyelerine ve meslek mensuplarına, kısa vadeli kredi ve benzeri ihtiyaçlarını destek sağlamak amacıyla vakıf, sandık, kooperatif kurmak veya mevcutlarına katılmak. Üyelerinin ve meslek mensuplarının sağlıklarını koruyucu dinlenme yerleri ve benzeri tesisleri kurmak, kurulanlara yardımcı olmak veya mevcutlara katılmak; İktisadi İşletmeler ya da kuruluşlar oluşturmak veya mevcutlarına katılmak; Spor kulüpleri kurarak üyelerinin, meslek mensuplarının, yakınlarının ve gençlerimizin spor yapmalarına olanak sağlamak,

13- Sportif ve sanatsal alanda spor salonları, sahaları, tiyatro gurupları kurmak vb. etkinliklerinde bulunabilir tesisler kurabilir. Kurduğu tesisleri işletebilir veya işletmeye verebilir. Ülke sporuna katkıda bulunmak amacıyla; Gençlik ve Spor Bakanlığı ve İl Müdürlükleriyle ortaklaşa; yurt içi ve yurt dışında değişik spor dallarında turnuvalar ve müsabakalar düzenler ve katılır.

14- YBBD üyelerine soysal refah düzeyi oluşturmak üzere, konut yapımı ve alımı için kooperatif kurabilir ve kooperatiflere üye olabilir.

15- Merkezi ve yerel yönetimlerle diğer sivil toplum kuruluşları ile istişare, iş birliği, danışma ve dayanışmada gerekli etkinliklerde bulunabilir. Yurt içinde ve yurt dışında bulunan yerel basın sahip ve mensupları ile birleşerek istişare, iş birliği, danışma ve dayanışmada gerekli hallerde birlikte hareket edebilir.

16- Yurt içinde ve yurt dışında (ARGE) araştırma geliştirme projeleri yapabilir yapılanlara destek verebilir. Avrupa Birliği (AB) fonlarından yararlanabilmek için her alanda projeler yapabilir, kalkınma ajanslarına, dernekler masasına ve yasalar çerçevesinde açılacak tüm hibe programlarına katılabilir. Projeler yapabilir yurt içinde ve yurt dışında yapılan projelere ortak ve iştirakçi olabilir. Her alanda projeler yapmak ve yapılan projelere başkanlık yapmak.

17- Amaçlarını gerçekleştirmek üzere uluslararası faaliyette veya işbirliğinde bulunmak, yurtiçinde veya yurtdışında gerekli görülen yerlerde temsilcilikler açmak, yurtiçinde veya yurtdışında kurulmuş veya kurulacak dernek ve üst kuruluşlara üye olmak, Yurtiçinden ve yurtdışından ayni ve nakdi yardım almak, bağış kabul etmek.

18- Resmi ya da özel eğitim kurumları, Dernek, Vakıf vb. kurum ve kuruluşlarla, Derneğin amaçları doğrultusunda işbirliği yapar. Eğitim-Öğretim hizmetlerine katkıda bulunmak üzere okul, dershane, etüt eğitim merkezi, test kulübü, muhtelif kurslar, üniversite, anaokulu, kreş, öğrenci yurtları, pansiyonlar ve ilmi araştırma ve geliştirme merkezleri gibi eğitim ve öğretim kurumları açar, işletir, işlettirir veya mevcutlarını destekler. 

19- Üyelerin, avantajlı ve dezavantajlı ( fiziksel engelli ) grupların kişisel gelişimine katkıda bulunmak, Eğitimde kalite bilincini geliştirmek, mesleki gelişimlerini ve topluma olan faydalarını artırmak, Dünyadaki ekonomik, kültürel, sosyal olayları, yenilikleri ve gelişmeleri takip etmek için toplantı, konferans, panel, seminer, kurs, sergi, fuar, gezi ve benzeri organizasyonları gerçekleştirir.

 
20- Bilim çevresiyle iş âlemi arasında ilişkileri koordine ederek, Bilim adamı ve araştırmacıların çalışmalarını en iyi şekilde değerlendirerek ülkemizin ekonomik ve bilimsel gelişmelerine yardımcı olur. Özel ve tüzel şirketlerle, organize sanayi bölgeleriyle, kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği ve projeler yapabilir yapılanlara katılabilir. Emekli, Dul ve yetimler ile ilgili komisyonlar kurup, her alanda gerekli projeleri yapar, yapılanlara katılabilir.

21- Branşlara ve meslek alanlarına göre komisyonlar kurarak mesleki gelişime yönelik programlar düzenler, devam ettirmek için her türlü eğitim ve öğretim çalışmalarının içinde bulunur, onları destekler ve muhtelif alanlarda gönüllü danışmanlar bulundurur. 

22- Dernek, üyelerine, öğrencilere ve velilere bilgisayar, dil ve benzeri kurslar düzenleyerek onların çağdaş teknolojiden yararlanmalarını sağlar. Internet ve telekomünikasyon imkânlarından istifade ederek, elektronik bilgi bankaları oluşturarak üyelerinin istifadelerine sunar. 

23- Her düzeydeki öğrencilere, araştırmacılara, eğitimcilere laboratuar, bilgisayar vb. temini ile imkânlar hazırlar. Yurt içinde lisans ve lisansüstü eğitim yapmak isteyen öğrencilere burslar verir. Bu burslardan memleketimizi ve kültürümüzü tanımaları, sevmeleri bizlerle ortak değerlerimizi paylaşmaları için yabancı öğrencilerin de yararlanmasını sağlar. Bu alanda yurt içinden ve yurt dışında bağışlar yapar, kabul eder ve toplar.

24- Halen faaliyette olan her seviyedeki resmi ve özel eğitim kurumlarıyla iş birliği yapar ve karşılıklı olarak sosyal,  kültürel ve eğitim tesislerden istifade eder, amaca uygun otel, motel, pansiyon, misafirhane, yurt vb. yerleri açar, kiralar ve kiraya verebilir.

 
25- Her seviyedeki resmi daire ve özel eğitim kurumlarıyla iş birliği yapar, Üniversiteler ve Okullar arası sosyal Kültürel ve sportif yarışmalar düzenleyerek öğrencilerin sosyal ve kişisel gelişimine katkı sağlar. 

26- Çevre konusunda duyarlı olur ve bu alanda çalışmalar yapar. Hatıra ormanı, özel orman ve buna benzer ağaçlandırma çalışmalarında bulunur. Piknik ve oyun alanları oluşturur. 

27- Sanayinin, ekolojik dengeyi bozmadan gelişmesini temin ve teşvik ederek; çevreyi ve tabiatı korumak amacıyla gelecek nesillere daha temiz ve yaşanır bir dünya bırakmak için bu amaca matuf faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlarla anlaşarak ve yardımlaşarak faaliyetler yapar veya yapılan faaliyetlere katkılar sağlar veya bizzat katılır. 

28- Kültür ve Turizm Bakanlığı ve ilgili birimleriyle işbirliği yaparak; kültürümüzü tanıtmak ve diğer kültürlerle tanışmak amacıyla yurt içi ve yurt dışı kültürel etkinlikler, geziler, geceler, günler, kermesler, kutlamalar, bayramlar, şölenler ve törenler tertip eder.

29- Yerel basının gelişimi ile ilgili olarak elektronik ortamda internet siteleri, web haber sayfaları, reklam çalışmaları, haber bankası, blog, sosyal medya ağları, elektronik iletişim listeleri, e-bülten ve benzeri yayın ve iletişim faaliyetleri yürütmek, 

30- Yaşadığımız çağın ve ülkemizin ihtiyaçlarına cevap veren, buna uygun teknikler ve içerikler içeren alternatif eğitim programları geliştirmek, kadın, genç ve  dezavantajlı gruplara yönelik çalışmalar yapmak, gazetecilik mesleğine adaptasyonlarını sağlamak ve bu amaçla bilim ve danışma kurulları oluşturmak, AB projeleri yapma, bu projeler ışığında, ilgili Bakanlıklar, Valilikler, kaymakamlıklar, Belediyeler, devletin her kademesi ile iş birliği yapmak, yapılan projeleri desteklemek, dernek bünyesinde komisyonlar kurmak ve çalıştaylar düzenlemek,

31- Her yaştan ve her kesimden insanlar için farklı eğitim ihtiyaçlarının karşılayacak eğitim modelleri geliştirmek, Eğitim ve öğretimde, avantajlı ve dezavantajlı (engelli) grupların yararlanmasını ve kolaylaştırılmasını sağlayacak çalışmalar yapmak, sonuçları hakkında farkındalıklar yaratmak; olumsuzlukları ve yetersizliklerine alternatif çözümler üretebilmek eğitim ve öğretim merkezleri açmak. Dernek bünyesinde kadın kolları, gençlik kolları ve engelliler birimleri kurmak.

32- Temel eğitimden başlayarak, mesleki ve kişisel gelişim alanlarında fiziksel engellileri desteklemek, eğitim vermek, eğitim almalarına yardımcı olmak, eğitimlerini sürdürmeleri için burs vermek, verilmesine yardım etmek. Toplum yaşamına katılımı sınırlayan, kısıtlayan ve önleyen fiziki çevre koşullarının, mimari düzenlemelerin, toplu ulaşım sistemlerinin herkes için ulaşılabilir hale getirilmesi için çalışmak, gerekli yasal düzenlemelerin yapılmasına katılmak, yürürlükteki mevzuatın uygulanması için çaba göstermek, merkezi hükümet ve yerel yönetimlerle her alanda işbirliği yapmak.

ÜYELİK

MADDE 5: Düzenli bir şekilde, günlük yahut süreli bir yazılı, görüntülü, sesli veya elektronik basın ve yayın organında, kadrolu, sözleşmeli yada teklif karşılığı, haber alma, işletme, iletme veya görüş fikir belirtme görevi üstlenen ve asıl işi olmasa da başlıca geçim kaynağı bu olup çalıştığı işletme ile ilgili yasalar karşısındaki konumu bu tanıma uygun olanlar gazetecidir. Gazete, Dergi, Haber-Fotoğraf-Film Ajansları ile İnternet, radyo ve Televizyon kuruluşları ve Basın Yayın Genel Müdürlüğü’nün ‘’ Gazetecilik’’ niteliğindeki görevlerinde fiilen en az bir yıl çalışanlar, YBBD Yönetiminin meslek veya meslek dışı üçte iki çoğunluğu ile takdir görmüş kişi veya kişiler, Dernekler Yasası hükümlerine aykırı olmamak koşulu ile YBBD’ne asil üye olabilirler.

Çeşitli kuruluşların, sendikaların, Basın – Halkla İlişkiler ve Yayın Dairelerinin gazetecilik kapsamına giren görevlerinde, gazeteciliği ana meslek olarak yapanlar birinci fıkradaki koşulları taşıdıkları takdirde asil üye olabilirler. Stajyerler bu alanda çalıştıkları sürece derneğin aday üyesi olabilirler. Aday üyeler genel kurulda seçme ve seçilme hakkına sahip değildir.

ÜYELİK KOŞULLARI

MADDE 6: Türk vatandaşı olmak 18 yaş ve üstünde olmak. Kısıtlı olmamak, yüz kızartıcı bir suçtan kesin hüküm giymemiş olmak. Dernek kurma hakkını yitirmemiş olmak. Basın ve Yayın Alanındaki çalışmaları YBBD tarafından takdir gören kişilerden olmak üçüncü madde maddede belirten derneğin amacı ile dokuzuncu maddede belirtilen üyelik ilkelerine aykırı uğraşlar içinde bulunmamak. 18 yaşını doldurmuş olanlar YBBD üyesi olabilirler.

ONUR ÜYELİĞİ

MADDE 7: Basın yayın ve gazetecilik mesleğinin, gazeteciliğin, radyo ve televizyonculuğun ve Cemiyetin gelişmesinde ve ülkenin düşünce, yazın, bilim, kültür, san’at, sosyal ve iktisadi yaşamında seçkin hizmetler vermiş olanlarla, gazetecilik eğitim ve öğretimi yapan fakülte ve yüksek okulların meslekle ilgili öğretim üyeleri ve öğretim görevlileri.

Derneğin ilke ve amaçlarına saygı duyan, düşünce ve yerel basının yaşamına katkıda bulunan kişiler, en az 25 üyenin veya YBBD Yönetim Kurulu üyelerinin toplam sayısının yarısından bir fazlasının yazılı ve imzalı önerisi ve Genel Yönetim Kurulu Kararıyla onur üyesi olabilirler. Derneğe üyelik için tüm koşulları taşımakla birlikte, derneğin ilke ve amaçlarına saygı duyan Yönetim Kurulunun Kararıyla fahri üye olabilirler. Onur üyeleri ve fahri üyeler, dernek organlarında görev almak ve Genel Kurulda oy kullanmak dışında, derneğin üyelerine sağladığı tüm olanaklardan yararlanırlar.

ONUR ÜYELİĞİ İÇİN BAŞVURU

MADDE 8: Tüzüğün 3. ve 5’ inci maddelerindeki koşulları taşıyan ve üye olmak isteyenlere 2 asil üyenin önerisiyle en yakın şubeye yazılı olarak başvururlar. Yönetim Kurulu, en geç bir ay içinde gerekli incelemeyi yaparak başvuruyu karara bağlar. Genel Yönetim Kurulu, bir itiraz halinde başvuruyu bir ay içinde sonuçlandırır. Sonuç ilgili taraflara yazıyla bildirilir. Başvurunun reddi gerekçeli olur. Şubeler karara bağlandıkları üyelik başvurularının 15 gün içinde genel merkeze gönderir.

ÜYELİĞİN DÜŞMESİ

MADDE 9: İlgili yasalarca ve YBBD tüzüğünde belirtilen nedenlerle üyelik hakkını yitirenler ile tüzük hükümlerine aykırı davranışları nedeniyle yetkili organ kararı ile üyelikten çıkartılanların kayıtları şube yönetim kurulunca silinir. Askerlik, hastalık, yüz kızartıcı suçlardan dolayı tutuklanma, görevli olarak yurtdışına gitme, işsizlik gibi mazeretler dışında üç ay süreyle ödentisini vermeyenlerin üyelikleri kendiliğinden düşer. Eğer tutuklanma Mesleki Mücadele nedeniyle ise üyelik düşmez ve aidat da alınmaz.

ÜYELİK İLKELERİ

MADDE 10: Üyelik başvuruları kabul edilen gazeteciler aşağıdaki ilkelere uymak zorundadır.

1. Gazetecilik kamu görevidir; temel amacı, haber ve yorum üreterek halkı ve kamuoyunu bilgilendirmektir. Gazetecilik, özel amaç ve çıkarlara alet edilemez; halkı ve kamuoyunu da yayımlamak karşılığında maddi manevi çıkar sağlanamaz.

2. Gazetecinin halka ve kamuoyuna karşı mesleki sorumluluğu, işverenine ve kamu otoritelerine karşı sorumluluğundan önce gelir.

3. Gazetecilikte, haberde dürüstlük- nesnellik yorumda özgürlük- serbestlik kuralı titizlikle uygulanır. Haber, yorum ve ilan-reklâm metinlerinin birbirinden ayrı tutulması, okuyucu ve izleyiciye saygınında da gereğidir.

4. Yayınlarda, hiç kimse, ırk, renk, cinsiyet, dil, dini inanç ve da inançsızlık, sosyal statü, sınıf, bedensel yapı, kılık kıyafet, düşünce ve inançları nedeniyle hor görülemez, kınanamaz, aşağılanamaz. Haber ve yorumda, kişileri ve kuruluşları, eleştiri sınırlarının ötesinde küçük düşüren, aşağılayan sözcükler kullanılamaz.

5. Gazetecilikte, kanıtsız iddia ve suçlamaya, iftiraya ve yalana yer yoktur, delil ve belgeler tahrif edilemez; doğruluğu kesinleşmeyen haber, doğruymuş gibi sunularak okuyucu, izleyici yanıltılmaz. Her şeye karşın yanlışlığı ortaya çıkan haber ve yorum düzeltilir, yanıt ve düzeltme hakkı kullandırılır.

6. Kamuoyunun ve halkın haber alma ve bilgi edinme hakkıyla doğrudan ilgili değilse, kişilerin özel yaşamı yayın konusu yapılamaz.

7. Hiç kimse, yargı kararı olmadıkça, ‘’ suçlu ‘’ ilan edilemez, idari makamların tek yanlı suçlamaları ve teşhir uygulamalarından hareketle, haberde ve yorumda suçlu gibi gösterilemez. Yargılama sürecinde de yalnızca haber verilir, taraf olunmaz.

8. Gazeteci, görevini yaparken, Mesleğin saygınlık ve ahlakını gölgeleyecek yöntem, tutum ve davranışlardan uzak durur; bilgi edinmek için tehdit ve şantaja başvurmaz, maddi manevi çıkar vaat etmez.

9. Gazeteci, devlet başkanından sade vatandaşa kadar, haber kaynağı kişi ve kurumlarla iletişimini meslek kuralları içinde kalarak yürütülür; gazetecilik görevinin ötesine geçerek, haber kaynaklarıyla bütünleşemez, özdeşleşemez. Hükümetin ve resmi-özel kişi ve kuruluşların sözcüsü ve elemanı, gizli servis ajanı, polis, asker, bürokrat, politikacı, parti militanı, şirket yöneticisi, bankacı, tüccar ve gibi davranamaz, yayın yapamaz, sadece gazetecilik yapar.

10. Gazeteci ve yayın organı, ideolojik, politik, ekonomik, örgütsel tercihleri doğrultusunda yayın yapmak istediğinde, bunu dürüstçe açıklar, tarafsızlık maskesi gerisinde gizlenmez.

11. Gazeteci, devletin belirlediği ekonomik, sosyal, siyasal, ulusal ve uluslar arası politikaların karar ve uygulama aşamalarının öznesi değil, nesnel gözlemcisi ve habercisidir; bu konularda resmi-gayri resmi önyargıları değil, halkın haber alma hakkını gösterir.

12. Gazeteci, şiddet, zorbalık ve savaş kışkırtıcılığına araç olamaz. Barışı, milletlerin ve halkların kardeşliğini ve eşitliğini savunur; insanlar, topluluklar ve milletler arasında nefreti, düşmanlığı körükleyici yayından kaçınır. Ulusal bağımsızlık ve demokrasiyi vazgeçilmez ilke olarak kabul eder. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nde ve Helsinki Konferansı kararında belirtilen ilkelere bağlı kalır.

13. Gazeteci, ücretli basın işçisi kimliğiyle, işyerinde, işkolunda ve ülke genelinde işçi- işveren ilişkilerinin demokratik çerçeveye kavuşturulması için, işçilerin ekonomik demokratik mücadelesine aktif olarak katılır.

14. Gazeteci, düşünce ve basın özgürlüğünün tam olarak gerçekleşmesi, kamuoyunun serbestçe oluşması ve halkın haber alma hakkının hiçbir kısıtlama olmaksızın kullanabilmesi için her türlü sansür ve oto sansürle mücadele eder, kamuoyunu bu yönde bilgilendirir.

15. Gazeteci, kaynaklarının gizliliğine ihanet edemez; saklı kalmak üzere verilen bilgileri yayınlamaz; kaynağın yanıltmayı amaçlaması durumunda, kamu yararı doğrultusunda hareket eder.

16. Gazeteci, haber yorum ve yazılarının sorumluluğunu eksiksiz ve kaçamaksız üstlenir; meslektaşlarının haber, yorum ve yazıları ile meslektaşlarının ürünlerini kendi ürünüymüş gibi kamuoyunun sunamaz.

17. Gazeteci, rekabet nedeniyle de olsa, başka gazetecilere bilinçli ve açık, mesleki zarar vermekten kaçınır. Bir meslektaşının yayını engelleyici davranışlarda bulunamaz. Gazeteci, daha düşük ücrete çalışacağını bildirerek, başka bir gazetecinin işinin kendine verilmesini isteyemez; onun işten çıkarılmasına önayak olamaz.

18. YBBD üyesi, zor duruma düşen arkadaşlarını yalnız bırakmamayı, işsiz meslektaşlarıyla dayanışma ve yardımlaşma içinde olmayı insanlık görevi bilir. Üyeler yardımlaşma ve dayanışma görevini ihmal eden yönetim organlarını uyarmakla yükümlüdür.

19. YBBD üyesi işveren temsilcisi, yüz kızartıcı haller, işletmeye bilerek zarar vermek, işletmenin kendisinden kaynaklanmayan nedenlerle varlığını sürdüremez noktaya sürüklendiği ekonomik kriz dışında, çalışanları işten ayrılmaya zorlayamaz; eşit ise eşit ücret politikası uygular, çalışanlar arasında ayrımcılığa yol açan ücret politikasından kaçınır.

DERNEK ORGANLARI

MADDE 11- Derneğin organları aşağıda gösterilmiştir.

1- Genel kurul, 2- Yönetim kurulu, 3- Denetim kurulu, 4- Disiplin kurulu

GENEL KURUL TOPLANTI USULÜ

MADDE 12- Genel kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden; şubenin doğal delegeleri ile şubede kayıtlı üyeler tarafından seçilmiş delegelerden oluşur.

Genel kurul;

1-Bu tüzükte belli edilen zamanda olağan,

2-Yönetim veya denetim kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden üçte ikisinin yazılı isteği üzerine otuz gün içinde olağanüstü toplanır.

Olağan genel kurul, 3 yılda bir, Mart ayı içerisinde, yönetim kurulunca belirlenecek gün yer ve saatte toplanır. Genel kurul toplantıya yönetim kurulunca çağrılır.

Yönetim kurulu, genel kurulu toplantıya çağırmazsa; üyelerin üçte ikisinin başvurusu üzerine sulh hakimi, üç üyeyi genel kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.

ÇAĞRI USULÜ

MADDE 13- Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler, en az on beş gün önceden, günü, saati, yeri ve gündemi bir gazetede ilan edilmek veya yazılı ya da elektronik posta ve SMS ile bildirilmek suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.

Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır. Genel kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.

TOPLANTI USULÜ

MADDE 14- Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde ise üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.

Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.

Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim kurulunca bir tutanak düzenlenir.

Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur.

Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazırın listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur.

Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir.

Genel kurulda, yalnızca gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen konuların gündeme alınması zorunludur.

Genel kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır. Onursal üyeler genel kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar. Tüzel kişinin üye olması halinde, tüzel kişinin yönetim kurulu başkanı veya temsille görevlendireceği kişi oy kullanır.

Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler yönetim kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen yönetim kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.

GENEL KURULUN OY KULLANMA, KARAR ALMA USÜL ve ŞEKİLLERİ

MADDE 15- Genel kurulda, aksine karar alınmamışsa, yönetim ve denetim kurulu üyelerin seçimleri gizli oylama ile diğer konulardaki kararlar ise açık olarak oylanır. Gizli oylar, toplantı başkanı tarafından mühürlenmiş kâğıtların veya oy pusulalarının üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra içi boş bir kaba atılması ile toplanan ve oy vermenin bitiminden sonra açık dökümü yapılarak belirlenen oylardır. Açık oylamada, genel kurul başkanının belirteceği yöntem uygulanır.

Genel kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Şu kadar ki, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları, ancak toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir.

Toplantısız veya Çağrısız Alınan Kararlar

Bütün üyelerin bir araya gelmeksizin yazılı katılımıyla alınan kararlar ile dernek üyelerinin tamamının bu tüzükte yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya gelerek aldığı kararlar geçerlidir. Bu şekilde karar alınması olağan toplantı yerine geçmez.

GENEL KURULUN GÖREV ve YETKİLERİ

MADDE 16- Aşağıda yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır.

1- Dernek organlarının seçilmesi,

2- Dernek tüzüğünün değiştirilmesi,

3- Yönetim ve denetim kurulları raporlarının görüşülmesi ve yönetim kurulunun ibrası,

4- Yönetim kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi,

5- Derneğin diğer organlarının denetlenmesi ve gerek görüldüğünde haklı sebeplerle onların görevden alınması,

6- Üyeliğin reddi veya üyelikten çıkarma hakkında verilen yönetim kurulu kararlarına karşı yapılan itirazların incelenmesi ve karara bağlanması,

7- Dernek için gerekli olan taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,

8- Yönetim kurulunca dernek çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanacak yönetmelikleri inceleyip aynen veya değiştirilerek onaylanması,

9- Dernek yönetim ve denetim kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarlarının tespit edilmesi,

10- Derneğin federasyona katılması ve ayrılmasının kararlaştırılması,

11- Derneğin şubelerinin açılmasının kararlaştırılması ve açılmasına karar verilen şube ile ilgili işlemlerin yürütülmesi hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,

12- Derneğin uluslar arası faaliyette bulunması, yurt dışındaki dernek ve kuruluşlara üye olarak katılması veya ayrılması,

13- Derneğin vakıf kurması,

14- Derneğin fesih edilmesi,

15- Yönetim kurulunun diğer önerilerinin incelenip karara bağlanması,

16- Derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işlerin görülmesi ve yetkilerin kullanılması,

17- Mevzuatta genel kurulca yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine getirilmesi,

GENEL YÖNETİM KURULU

MADDE 17: Genel Yönetim Kurulu, genel kurul tarafından doğrudan seçilen bir Genel Başkanı ile 7 ( yedi ) asıl üyeden oluşur ayrıca 7 ( yedi ) yedek üye seçilir.

Genel Yönetim Kurulu, ilk toplantısında, gizli oyla ve salt çoğunlukla, bir genel başkan 1 genel başkan yardımcısı, bir genel sekreter ve genel sayman seçer. Genel Yönetim Kurulu, genel başkan yada genel sekreterin düzenlediği gündemle ve üye tamsayının salt çoğunluğuyla toplanır. İki toplantı arasındaki süre 30 günü geçemez. Toplantıyı genel başkan, onun yokluğunda başkan yardımcısı, onun da yokluğunda genel sekreter yönetir. Kararlar, toplantıya katılanların oy çokluğu ile alınır; kabul ve ret oylarının eşitliği halinde, başkanın bulunduğu tarafın kararı geçerli olur. Genel başkanlığın ölüm, istifa, tutukluluk, mahkumiyet yada başka bir nedenle boşalması halinde, genel başkanlık görevini başkan yardımcısı yürütür.

Genel yönetim kurulunun ilk toplantısında bunun kabul edilmesi durumunda, başkan yardımcısı başkan sıfatıyla görevini sürdürür. Aksi halde, dernek genel kurulu en geç 30 gün içinde olağanüstü toplantıya çağrılır ve Genel Yönetim Kurulu yeniden seçilir. Çeşitli nedenlerle boşalan Genel yönetim kurulu üyelikleri, genel kurulda aldıkları oy sayısına ( Oy sayısının eşitliği halinde soyadına) göre yapılan sıralamada en başta yer alan yedek üyeden başlanarak doldurulur. İzin almaksızın ve geçerli bir mazereti olmaksızın üst üste üç toplantıya katılmayan yönetim kurulu üyeliği kendiliğinden sona erer. Genel sekreter profesyonel statü çalıştırılacaksa, buna ilişkin esaslar Genel Yönetim Kurulu tarafından belirlenir. Genel Yönetim Kurulu üye sayısı, boşalmalar nedeniyle yedeklerin de çağrılmasından sonra, üye tam sayının yarısından aşağı düşerse, Genel Kurul mevcut Genel Yönetim Kurulu üyeleri yada, Denetim Kurulu tarafından 30 gün içinde toplantıya çağrılır. Çağrının yapılmaması durumunda, dernek üyelerinin üçte ikisinin başvurusu üzerine, mahallin sulh hukuk hâkimi dernek üyeleri arasından üç kişiyi, bir ay içinde genel kurulu toplamakla görevlendirir.

GENEL YÖNETİM KURULUNUN GÖREV ve YETKİLERİ

MADDE 18- Yönetim kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir.

1- Derneği temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden birine veya bir üçüncü kişiye yetki vermek,

2- Gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak genel kurula sunmak,

3- Derneğin çalışmaları ile ilgili yönetmelikleri hazırlayarak genel kurul onayına sunmak,

4- Genel kurulun verdiği yetki ile taşınmaz mal satın almak, derneğe ait taşınır ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa ettirmek, kira sözleşmesi yapmak, dernek lehine rehin ipotek veya ayni haklar tesis ettirmek,

5- Genel kurulun verdiği yetki ile şube açmaya ilişkin işlemlerin yürütülmesini sağlamak,

6- Derneğin şubelerinin denetlenmesini sağlamak,

7- Gerekli görülen yerlerde temsilcilik açılmasını sağlamak,

8- Genel kurulda alınan kararları uygulamak,

9- Her faaliyet yılı sonunda derneğin işletme hesabı tablosu veya bilanço ve gelir tablosu ile yönetim kurulu çalışmalarını açıklayan raporunu düzenlemek, toplandığında genel kurula sunmak,

10- Bütçenin uygulanmasını sağlamak,

11- Derneğe üye alınması veya üyelikten çıkarılma hususlarında karar vermek,

12- Derneğin amacını gerçekleştirmek için yetkisi dahilinde her çeşit kararı almak ve uygulamak,

13- Mevzuatın kendisine verdiği diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak,

DENETİM KURULUNUN TEŞKİLİ GÖREV ve YETKİLERİ

MADDE 19- Denetim kurulu, üç asıl ve üç yedek üye olarak genel kurulca seçilir.

Denetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.

DENETİM KURULUNUN GÖREV VE YETKİLERİ

MADEE 20- Denetim kurulu; derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde yönetim kuruluna ve toplandığında genel kurula sunar, Denetim kurulu, gerektiğinde genel kurulu toplantıya çağırır.

DİSİPLİN KURULU

MADDE 21: Disiplin Kurulu, yönetim kurulca seçilen 3 (üç) asil, 3 (üç) yedek üyeden oluşur. Kurul ilk toplantısından bir başkan ile bir yazman seçer. Toplantılarda hazır bulunmayan üyenin yerine yedek üye görev yapar. Yedek üyeler, seçilirken aldıkları oy sayısına ( oy sayısı eşitse, soyadı sırasına ) göre toplantıya katılırlar. Kararlar, oy çokluğu ile alınır. Disiplin Kurulu ‘nun görevleri şunlardır.

1. Mesleki onuruna, tüzüğe, derneğin ilke ve amaçlarına aykırı davranışlarda bulundukları, üyeler arasında dayanışmaya zarar verdikleri, derneğin saygınlığını zedeledikleri öne sürülen üyelerle ilgili soruşturma yapmak; savunmalarını alarak, gerekiyorsa cezalandırmak.

2. Üyeler arasında çıkabilecek mesleki anlaşmazlıkları çözmek. Bu gibi durumlarda Disiplin Kurulu kendiliğinden harekete gelebileceği gibi, Genel Yönetim kurulunca hazırlanan dosya üzerinden ve Şube disiplin Kurulundan gelecek dosya üzerinden de işlem yapabilir. Disiplin kurulu, ayrıca en az 10 üyenin imzasını taşıyan başvuruyu gündeme alıp karara bağlar. Şube Disiplin Kurullarının kararlarına yapılan itirazlar da genel merkez Disiplin Kurulu tarafından sonuçlandırılır. Disiplin Kurulunun vereceği cezalar şunlardır:

a) Uyarma b ) Kınama

DİSİPLİN KURUL KARARLARI

MADDE 22: Genel Merkez Disiplin Kurulu kararları, taraflara tebliğ edildiği anda yürürlüğe girer ve cezası uygulanır. Disiplin Kurulu kararlarına itirazlar ilk olağan genel kurul toplantısında görüşülüp karara bağlanır. Genel kurulun itirazı gündeme alması durumunda verilecek karar kesindir. Gündeme almama kararı da bu niteliktedir. Genel kurul verilen cezaya itiraz eden üyeyi dinleme kararı alabilir. Disiplin Kurulunun kendiliğinden harekete geçerek yaptığı işlemin sonucuna, Genel Yönetim Kurulu, Disiplin Kurulu nezdinde itiraz hakkına sahiptir. Disiplin Kurulunun kararında direnmesi halinde nihai karar dernek genel kurulu verir.

YAYIN-GAZETE-DERGİ

MADDE 23: Yönetim Kurulu, yasal koşulları tamamladığı takdirde, bizzat, şube veya temsilcilik yönetimlerini görevlendirmek suretiyle dini bayram tatillerinde, ulusal günlerde ve derneğin kuruluş yıldönümlerinde gazete, kitap, dergi veya benzeri yayımları yapabilir.

DERNEĞİN GELİR KAYNAKLARI

MADDE 24- Derneğin gelir kaynakları aşağıda sayılmıştır.

1- Üye aidatı: Üyelerden giriş ödentisi olarak 10 TL, aylık olarak ta 1 TL aidat alınır. Bu miktarları artırmaya veya eksiltmeye genel kurul yetkilidir,

2- Şube ödentisi: Derneğin genel giderlerini karşılamak üzere şubeler tarafından tahsil edilen üye ödentilerinin %50’si altı ayda bir genel merkeze gönderilir,

3- Gerçek ve tüzel kişilerin kendi isteği ile derneğe yaptıkları bağış ve yardımlar,

4- Dernek tarafından tertiplenen çay ve yemekli toplantı, gezi ve eğlence, temsil, konser, spor yarışması ve konferans gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler,

5- Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler,

6- Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak bağış ve yardımlar,

7- Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar,

8- Diğer gelirler.

DEFTER TUTMA ESAS ve USULLERİ – TUTULACAK DEFTERLER

MADDE 25- Defter tutma esasları; Dernekte, işletme hesabı esasına göre defter tutulur. Ancak, yıllık brüt gelirin Dernekler Yönetmeliğinin 31. Maddesinde belirtilen haddi aşması durumunda takip eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutulur.

Bilanço esasına geçilmesi durumunda, üst üste iki hesap döneminde yukarıda belirtilen haddin altına düşülürse, takip eden yıldan itibaren işletme hesabı esasına dönülebilir.

Yukarıda belirtilen hadde bağlı kalmaksızın yönetim kurulu kararı ile bilanço esasına göre defter tutulabilir.

Derneğin ticari işletmesi açılması durumunda, bu ticari işletme için, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutulur.

Kayıt Usulü

Derneğin defter ve kayıtları Dernekler Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esasa uygun olarak tutulur.

Tutulacak Defterler

Dernekte, aşağıda yazılı defterler tutulur.

a) İşletme hesabı esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:

1- Karar Defteri: Yönetim kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.

2- Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir.

3- Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.

4- Demirbaş Defteri: Derneğe ait demirbaşların edinme tarihi ve şekli ile kullanıldıkları veya verildikleri yerler ve kullanım sürelerini dolduranların kayıttan düşürülmesi bu deftere işlenir.

5- İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir.

6- Alındı Belgesi Kayıt Defteri: Alındı belgelerinin seri ve sıra numaraları, bu belgeleri alan ve iade edelerin adı, soyadı ve imzaları ile aldıkları ve iade ettikleri tarihler bu deftere işlenir.

b) Bilanço esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:

1- (a) bendinin 1, 2, 3 ve 6 ncı alt bentlerinde kayıtlı defterler bilanço esasında defter tutulması durumunda da tutulur.

2- Yevmiye Defteri, Büyük Defter ve Envanter Defteri: Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu Kanununun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır.

Defterlerin Tasdiki

Dernekte, tutulması zorunlu olan defterler kullanmaya başlamadan önce il dernekler müdürlüğüne veya notere tasdik ettirilir. Bu defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin ara tasdiki yapılmaz. Ancak, bilânço esasına göre tutulan defterler ile form veya sürekli form yapraklı defterlerin, kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik ettirilmesi zorunludur.

Gelir Tablosu ve Bilanço Düzenlenmesi İşletme hesabı esasına göre kayıt tutulması durumunda yılsonlarında (31 Aralık) (Dernekler Yönetmeliği EK-16’da belirtilen) “İşletme Hesabı Tablosu” düzenlenir. Bilanço esasına göre defter tutulması durumunda ise, yılsonlarında (31 Aralık), Maliye Bakanlığınca yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerini esas alarak bilanço ve gelir tablosu düzenlenir.

GELİR VE GİDER İŞLEMLERİ

MADDE 26- Gelir ve gider belgeleri; Dernek gelirleri, (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de örneği bulunan) “Alındı Belgesi” ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer.

Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi harcama belgeleri ile yapılır. Ancak derneğin, Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesi kapsamında bulunan ödemeleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre gider pusulası, bu kapsamda da bulunmayan ödemeleri için (Dernekler Yönetmeliği EK-13’te örneği bulunan) “Gider Makbuzu” düzenlenir.

Dernek tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri (Dernekler Yönetmeliği EK-14’te örneği bulunan) “Ayni Yardım Teslim Belgesi” ile yapılır. Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından derneğe yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise (Dernekler Yönetmeliği EK-15’te örneği bulunan) “Ayni Bağış Alındı Belgesi” ile kabul edilir.

Alındı Belgeleri Dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılacak “Alındı Belgeleri” (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de gösterilen biçim ve ebatta) yönetim kurulu kararıyla, matbaaya bastırılır.

Alındı belgelerinin bastırılması ve kontrolü, matbaadan teslim alınması, deftere kaydedilmesi, eski ve yeni saymanlar arasında devir teslimi ve alındı belgesi ile dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler tarafından bu alındı belgelerinin kullanımına ve toplanılan gelirlerin teslimine ilişkin hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.

Yetki Belgesi

Dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle, yönetim kurulu kararı ile tespit edilir. Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarını ihtiva eden (Dernekler Yönetmeliği EK- 19’da örneği bulunan) “Yetki Belgesi “ dernek tarafından üç nüsha olarak düzenlenerek, dernek yönetim kurulu başkanınca onaylanır. Yetki belgelerinin birer sureti dernekler birimlerine verilir. Yetki belgesi ile ilgili değişiklikler yönetim kurulu başkanınca, on beş gün içerisinde dernekler birimine bildirilir.

Dernek adına gelir tahsil edecek kişiler, ancak adlarına düzenlenen yetki belgelerinin bir suretinin dernekler birimine verilmesinden itibaren gelir tahsil etmeye başlayabilirler.

Yetki belgesinin kullanımı, yenilenmesi, iadesi ve sair hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.

Gelir ve Gider Belgelerinin Saklama Süresi

Defterler hariç olmak üzere, dernek tarafından kullanılan alındı belgeleri, harcama belgeleri ve diğer belgeler özel kanunlarda belirtilen süreler saklı kalmak üzere, kaydedildikleri defterlerdeki sayı ve tarih düzenine uygun olarak 5 yıl süreyle saklanır.

BEYANNAME VERİLMESİ

MADDE 27- Derneğin, bir önceki yıla ait faaliyetleri ile gelir ve gider işlemlerinin yıl sonu itibarıyla sonuçlarına ilişkin (Dernekler Yönetmeliği EK-21’de sunulan) “Dernek Beyannamesi” dernek yönetim kurulu tarafından onaylandıktan sonra, her takvim yılının ilk dört ayı içinde dernek başkanı tarafından ilgili mülki idare amirliğine verilir.

BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ

MADDE 28- Mülki amirliğe yapılacak bildirimler;

Genel Kurul Sonuç Bildirimi

Olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen otuz gün içinde, yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren (Dernekler Yönetmeliği EK-3 te sunulan) “Genel Kurul Sonuç Bildirimi” ve ekleri yönetim kurulu başkanı tarafından ilgili mülki idare amirliğine bildirilir:

Genel kurul sonuç bildirimine;

1- Divan başkanı, başkan yardımcıları ve yazman tarafından imzalanmış genel kurul toplantı tutanağı örneği,

2- Tüzük değişikliği yapılmışsa, tüzüğün değişen maddelerinin yeni ve eski şekli ile dernek tüzüğünün son şeklinin her sayfası yönetim kurulunca imzalanmış örneği, Eklenir.

Taşınmazların Bildirilmesi

Derneğin edindiği taşınmazlar tapuya tescilinden itibaren otuz gün içinde (Dernekler Yönetmeliği EK-26’da sunulan) “Taşınmaz Mal Bildirimi”ni doldurmak suretiyle mülki idare amirliğine bildirilir.

Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi

Dernek tarafından, yurtdışından yardım alınacak olması durumunda yardım alınmadan önce (Dernekler Yönetmeliği EK-4’te belirtilen) “Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi” iki nüsha olarak doldurup mülki idare amirliğine bildirimde bulunurlar.

Bildirim formuna, yurt dışından yardım alınması hususunda alınmış yönetim kurulu kararı örneği, varsa bu konuda düzenlenen protokol, sözleşme ve benzeri belgeler ile yardımın aktarıldığı hesaba ilişkin dekont, ekstra ve benzeri belgenin bir örneği de eklenir.

Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim şartının yerine getirilmesi zorunludur.

Kamu Kurum ve Kuruluşları İle Birlikte Yürütülen Ortak Projelerle ilgili Bildirim

Derneğin görev alanına ilişkin konularda kamu kurum ve kuruluşları ile yürüttüğü ortak projelerle ilgili olarak yapılan protokol ve projenin örneği (Dernekler Yönetmeliği EK-23’de gösterilen) “Proje Bildirimi”ne eklenerek, protokol tarihini izleyen bir ay içinde dernek merkezinin bulunduğu yerin valiliğine verilir.

Değişikliklerin Bildirilmesi

Derneğin yerleşim yerinde meydana gelen değişiklik (Dernekler Yönetmeliği EK-24’te belirtilen) “Yerleşim Yeri Değişiklik Bildirimi”; genel kurul toplantısı dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikler (Dernekler Yönetmeliği EK-25’te belirtilen) “Dernek Organlarındaki Değişiklik Bildirimi” doldurulmak suretiyle, değişikliği izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine bildirilir.

Dernek tüzüğünde yapılan değişiklikler de tüzük değişikliğinin yapıldığı genel kurul toplantısını izleyen otuz gün içinde, genel kurul sonuç bildirimi ekinde mülki idare amirliğine bildirilir.

BORÇLANMA USULLERİ

MADDE 29- Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde yönetim kurulu kararı ile borçlanma yapabilir. Bu borçlanma kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak ta yapılabilir. Ancak bu borçlanma, derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte yapılamaz.

ŞUBELERİN KURULUŞU

MADDE 30- Dernek, gerekli görülen yerlerde genel kurul kararıyla şube açabilir. Bu amaçla dernek yönetim kurulunca yetki verilen en az üç kişilik kurucular kurulu, Dernekler Yönetmeliği’nde belirtilen şube kuruluş bildirimini ve gerekli belgeleri, şube açılacak yerin en büyük mülki amirliğine verir.

ŞUBELERİN GÖREV YETKİLERİ

MADDEE 31- Şubeler, tüzel kişiliği olamayan, dernek amaç ve hizmet konuları doğrultusunda özerk faaliyetlerde bulunmakla görev ve yetkili, tüm işlemlerinden doğan alacak ve borçlarından ötürü kendisinin sorumlu olduğu dernek iç örgütüdür.

ŞUBELERİN ORGANLARI ve UYGULANACAK HÜKÜMLER

MADDE 32- Şubenin organları, genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kurulu’dur.

Genel kurul, şubenin kayıtlı üyelerinden oluşur. Yönetim kurulu, beş asıl ve beş yedek, denetim kurulu ise üç asıl ve üç yedek üye olarak şube genel kurulunca seçilir.

Bu organların görev ve yetkileri ile bu tüzükte yer alan dernekle ilgili diğer hükümler, mevzuatın öngördüğü çerçevede şube’de de uygulanır.

ŞUBELERİN GENEL KURULLARININ TOPLANMA ZAMANI VE GENEL MERKEZ GENEL KURULUNDA NASIL TEMSİL EDİLECEĞİ

MADDE 33- Şubeler, genel kurul olağan toplantılarını genel merkez genel kurulu toplantısından en az iki ay önce bitirmek zorundadırlar.

Şubelerin olağan genel kurulu, 3 yılda bir, ocak ayı içerisinde, şube yönetim kurulunca belirlenecek gün yer ve saatte toplanır.

Şubeler, genel kurul sonuç bildiriminin bir örneğini toplantının yapıldığı tarihi izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine ve dernek genel merkezine bildirmek zorundadırlar.

Şubeler, genel merkez genel kurulunda seçimlik ve doğal delegelerle temsil edilir. Şubelerin yönetim ve denetim kurulu başkanları doğal delege olarak, şubede kayıtlı her yirmi (20) üye için bir (1) arta kalan üye sayısı 10‘dan fazla veya toplam üye sayısı 20’ den az ise bu üyeler içinde bir olmak üzere seçilecek delegeler de seçimlik delege olarak, şubeyi temsilen genel merkez genel kuruluna katılma hakkına sahiptir.

Genel merkez genel kuruluna en son şube genel kurulunda seçilen delegeler katılır. Genel merkez yönetim ve denetim kurulu üyeleri genel merkez genel kuruluna katılır, ancak şube adına delege seçilmedikleri sürece oy kullanamazlar. 

Şubelerin yönetim veya denetim kurulunda görevli olanlar genel merkez yönetim veya denetim kuruluna seçildiklerinde şubedeki görevinden ayrılırlar.

TEMSİLCİLİK AÇMA

Madde 34- Dernek, gerekli gördüğü yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla yönetim kurulu kararıyla temsilcilik açabilir. Temsilciliğin adresi, yönetim kurulu kararıyla temsilci olarak görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından o yerin mülkî idare amirliğine yazılı olarak bildirilir. Temsilcilik, dernek genel kurulunda temsil edilmez. Şubeler temsilcilik açamazlar.

TÜZÜĞÜN NE ŞEKİLDE DEĞİŞTİRİLECEĞİ

Madde 35- Tüzük değişikliği genel kurul kararı ile yapılabilir.

Genel kurulda tüzük değişikliği yapılabilmesi için genel kurula katılma ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.

Tüzük değişikliği için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda tüzük değişikliği oylaması açık olarak yapılır.

DERNEĞİN FESHİ ve MAL VARLIĞININ TASFİYE ŞEKLİ

MADDE 35- Genel kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir.

Genel kurulda fesih konusunun görüşülebilmesi için genel kurula katılma ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.

Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda fesih kararı oylaması açık olarak yapılır.

TASFİYE İŞLEMLERİ

MADDE 36- Genel kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son yönetim kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin genel kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adının başında “Tasfiye Halinde” ibaresi kullanılır.

Tasfiye kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul, önce derneğin hesaplarını inceler. İnceleme esnasında derneğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerinin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemeleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklı olması durumunda alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan tüm para, mal ve hakları, genel kurulda belirlenen yere devredilir. Genel kurulda, devredilecek yer belirlenmemişse derneğin bulunduğu ildeki amacına en yakın ve fesih edildiği tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir.

Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye işlemleri, mülki idare amirliklerince haklı bir nedene dayanılarak verilen ek süreler hariç üç ay içinde tamamlanır.

Derneğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip tasfiye kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile dernek merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilmesi ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.

Derneğin defter ve belgelerini tasfiye kurulu sıfatıyla son yönetim kurulu üyeleri saklamakla görevlidir. Bu görev, bir yönetim kurulu üyesine de verilebilir. Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır.

HÜKÜM EKSİKLİĞİ

MADDE 37- Bu tüzükte belirtilmemiş hususlarda Dernekler Kanunu, Türk Medeni Kanunu ve bu kanunlara atfen çıkartılmış olan Dernekler Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuatın dernekler hakkındaki hükümleri uygulanır.

KURUCU ÜYELER

1- Nezir KARAYÜN, Mevlüde ARSLAN, FİLİZ KELEŞ,  Rüya YARIZ, Duygu KARAYÜN, Devrim ÇUKADAR, FİLİZ ÖZSOY

Değişen Tüzük Güncelleme Tarihi: 15.07.2024